Rituelen

De dood is het ultieme bewijs dat niets blijvend is. Het overlijden van een naaste zegt jou in feite: "Je dacht dat alles bij het oude zou blijven hé? Spoiler: nee." Het duwt je met je neus erin: alles verandert. Panta rhei. Het vertrouwde geraamte van jouw leven rafelt af. Vaste grond zakt onder je voeten weg.

Zo bekeken mag het geen verrassing heten dat juist uitvaarten vergeven zijn van rituelen. Want rituelen, dat zijn vastomlijnde handelingen. Die het liefst al een tijdje door zijn gegaan, en die zo breed mogelijk gedragen worden.
"Met het wegvallen van het christendom hebben mensen behoefte aan nieuwe rituelen." Dus komt men met nieuwe rituelen. Vaak "slaan die niet aan". Dit gekoppeld aan het feit dat ze, inderdaad, nieuw zijn, doet ze aan kracht verliezen.

Maar niet getreurd, rituelen zijn er nog volop. Hoe informeel ook, een uitvaart is daar nog steeds een bolwerk van: de overledene opbaren, bijvoorbeeld, dat is al een ritueel. Op rouwbezoek: ritueel. Dragen van de kist, ritueel. Lijkwagen: ritueel. Samen naar de plaats van lijkbezorging, een afscheidsdienst, bloemen op het graf: ritueel, ritueel, ritueel.

Al die rituelen geven houvast, als tegengif voor de stress van verandering. Het is een illusie, maar wel een mooie, en die ook nog heel goed werkt.